Ik ben momenteel een boek aan het lezen van de Turkse schrijfster Elif Shafak (‘Er stromen rivieren in de lucht‘). Het is een soort van modern sprookje over drie personages die het heel moeilijk hebben en ze zijn alledrie gelinkt door een eeuwenoud verhaal en water. Het is mijn eerste Shafak maar ze schrijft echt beeldend. Het is met momenten overdreven moralistisch, maar ze beschrijft de dingen op zo’n manier dat je ze voor je ziet.
En ik ken mensen die zeggen dat terwijl ze lezen ze de personages en gebeurtenissen voor zich zien. Dat ze niet van boekverfilmingen houden omdat de acteurs niet stroken met hoe het personage in hun hoofd eruit zag. En ik vind dat boeiend, want ik heb dat veel minder. Ik lees elke dag, maar ik heb niet zo’n levendige verbeelding ondertussen. Ik heb geen gedetailleerd afgelijnd beeld van de personages voor mij.
Ik lees met mijn ogen de letters en ergens vormen zich wel schimmen en bij een goede schrijfstijl ook beelden – en dat gaat makkelijker als het zich afspeelt op een plek waar ik al ben geweest. Maar ik zie geen details. Ik zie het een soort van afspelen in mijn hoofd en dat is het. Soms zie ik gewoon niets. Ik ben dus ook zelden teleurgesteld door een boekverfilming. Want ik heb meestal vooral het verhaal onthouden, maar ik heb niet zo’n band met het uiterlijk van personages.
En bij schrijvers zoals Shafak heb ik die schimmen, die contouren veel feller. Zij beschrijft het allemaal zo beeldend dat het sowieso iets oproept bij mij. En daardoor lees ik ook wat trager denk ik. Maar er zijn evengoed boeken waarbij ik zo in het verhaal zit dat ik niet per se van alles wat beschreven wordt een beeld krijg in mijn hoofd. En dat is prima, want ik merk dat dat niet per se afdoet aan mijn leesplezier.
Om nog een concreet voorbeeld te geven: als ik een seksscène lees zie ik dus wel twee mensen seks hebben zoals wordt beschreven, maar die mensen hebben niet per se een gezicht of een uiterlijk. Ik zie gewoon de gebeurtenis en die gebeurtenis roept wel een soort gevoel bij mij op – afhankelijk van de scène. En bij sommige scènes gebeurt er helemaal niets.
En nu ben ik wel eens benieuwd hoe dit bij jou zit, want ik vind het zelf echt moeilijk om te beschrijven. Zie je dingen tijdens het lezen? Is dat heel gedetailleerd? Ben je soms teleurgesteld door een boekverfilming?
Ik denk dat ik me net als jij wel een soort voorstelling maak in mijn hoofd van de scène in kwestie, maar heel erg in detail gaat dat niet, zeker niet qua gezichten ofzo. Een vriendin van mij visualiseert zo sterk dat ze de kamer voor zich ziet en het ook merkt als er dan in een andere scène iets niet klopt, maar zo in detail gaat dat bij mij niet. Wel fascinerend, hoe anders onze breinen werken.
Ik vind het mega fascinerend dat er mensen zijn zoals je vriendin die dat soort details opvangen tijdens het lezen van een boek. Zo werkt mijn brein dus niet, gelukkig is mijn leesplezier ook zonder zo’n voorstellingen groot 😀
Ik zie best veel als een soort ‘film’ terwijl ik lees. Als ik een plek ken (in het echt) waar een scene zich afspeelt, wordt het verhaal gemixt met herinneringen.
Ja, het is zo leuk als het verhaal zich afspeelt op een plek die je kent!
Ik heb wel wat hetzelfde, maar toch ook anders. Als ik bijvoorbeeld een boek lees met een afbeelding van de personages op de cover, dan passen die in mijn hoofd wel of niet bij het personage, ook al zie ik tijdens het lezen niet echt een gezicht voor mij. Ik lees ook wel graag hoe personages eruit zien. Heb nu net een boek uit waarbij er amper beschrijvingen zijn van de personages en dat stoort mij dan een beetje.
En bij ruimtes of omgevingen heb ik wel zo’n vaag beeld en een gevoel.
Het is sowieso altijd leuk als de personages beschreven worden, anders sta je er zo veraf he.
Ja, ik kan soms echt wel teleurgesteld zijn door een verfilming. Bijvoorbeeld doordat de personages in de film of serie totaal niet lijken op hoe ik ze me had voorgesteld.
Jij hebt dus wel echt een goed beeld bij de personages van je boeken dan, dat heb ik dus iets minder.
Leuke blogpost! Ik denk niet dat ik personages heel gedetailleerd voor me zie, maar ik heb altijd wel een beeld van hoe iemand eruit ziet (aan de hand van de soms beknopte of soms uitgebreidere beschrijvingen). Als er dan een verfilming is waarbij de personages ‘matchen’ met wat in mijn hoofd zat is dat altijd supertof! Indien niet, kan dat wel een beetje tegenvallen.
Stiekem vind ik het enorm jammer dat Juliette de boeken van Harry Potter zal lezen terwijl ze al filmpersonages heeft ‘gezien’ (ze bekeek de films nog niet maar zag er wel al afbeeldingen van). Dat neemt een beetje van de magie weg vind ik toch wel…
Ik heb dus zelfs niet door of de film matcht met mijn hoofd omdat ik dat beeld van de personages niet zo lang vasthou. Ik heb ook wel dat als iets al verfilmd is en ik moet het boek nog lezen, het heel moeilijk is om de personages nog anders te zien – zeker bij series/meerdere films.
Hmm, bij mij verschilt het per boek. Voor mijn studie lees ik vrij veel kinderboeken en die lees ik vaak als een film, terwijl ik dat bij literatuur minder heb. Kinderboeken zijn wel beeldender geschreven waardoor ik minder zelf hoef na te denken
Kinderboeken zijn inderdaad volledig bedoeld om die verbeelding op te wekken en dat is niet zo bij elk ‘volwassen’ fictieboek.