Malta #3: van de Dingli Cliffs naar de Blue Grotto

Eind augustus 2018 trokken het lief en ik voor 7 dagen naar Malta & Gozo. Over onze planning en alle praktische zaken zoals vervoer en verblijf kon je al lezen in deze heuse overzichtspost. Malta bleek veel meer te bieden dan we hadden verwacht en daarom post ik met plezier van elke dag ook een meer gedetailleerd verslag.

Na een dag in de hoofdstad besloten we om te gaan hiken langs de zuidkust. Op Visit Malta hadden we een wandeling gevonden die ons zou leiden langs de Dingli Cliffs, de tempels van Hagar Qim & Mnandra en The Blue Grotto (de rode wandeling). Zo zouden we meteen heel wat dingen combineren. Zonder op de zaken vooruit te lopen: deze drie bezienswaardigheden bleken de moeite, de wandeling zelf niet echt.

We namen de ferry naar Valletta en vandaar bus 52 naar Dingli, we stapten dan ook uit bij de eindhalte. Opgelet, deze bus stopt niet vlak aan de kliffen (daarvoor moet je een andere nummer nemen, ik denk 51), dus het was even stappen naar het uitzichtpunt. En onderweg doen ze er alles aan om je in de war te brengen :D.

Eens aangekomen op het uitzichtpunt zagen we de eerste Japanners van een bus stappen en wat groepen op segways. Het uitzichtpunt zelf ligt naast een wat rare constructie met gevaarsborden. Het lijkt wel iets kernenergie-achtig. Daarnaast sta je op de hoogste kliffen (en het hoogste punt van het hele eiland), wat ervoor zorgt dat je die kliffen eigenlijk helemaal niet ziet. Het viel dus wel heel erg tegen en de Japanners die meteen hierna weer de bus opstapten zullen zich niet veel van deze stop herinneren achteraf.

Maar dankzij de wandeling zouden we nog wel een mooi zicht krijgen op de kliffen. Verder wandelend langs de grote weg stonden twee kleine kerkjes. Hier zagen we ook de laatste toeristen voor een hele tijd.

Na even stappen gingen we van de grote weg af. Wandelschoenen zijn ten zeerste aangeraden want de ondergrond is allesbehalve stabiel. En toen zagen we ze echt. De kliffen! Helemaal in de verte spot je nog het bolletje van het zogezegde echte uitzichtpunt. Zoals je ziet is het pas een heel stuk verder dat je de kliffen echt te zien krijgt.

Op dit onverharde stuk zijn overblijfselen van 3000 v.C. terug gevonden. Gaten in de grond uit het Bronzen Tijdperk bv. Ik had er nog nooit bij stil gestaan dat Malta één van de plekken is waar echt heel oude archeologische vondsten zijn gedaan.

Het mooiste stuk van de wandeling komt hierna, wanneer we door een soort van rotskloof wandelden en zeker een uur lang geen levende ziel tegenkwamen.

Het is ondertussen wel heel warm en het gaat af en toe steil naar omhoog.

Na een dikke 5km wandelen komen we weer op de grote weg en daar begint de helse tocht richting de tempels. Zeker anderhalf uur lang wandelen we door niemandsland, op een asfaltweg waaruit de hitte opstijgt. De tempels en de zee zijn te zien in de verte en lijken dichtbij. Maar dat zijn ze niet. Ik moet ondertussen naar het toilet en heb honger. Ik geef het toe, ik werd er zelfs ambetant van.

Uiteindelijk belanden we uitgeput in het tempelrestaurant van Hagar Qim en Mnandra. Het eten was niet lekker, maar zitten en iets drinken was even het meest zalige gevoel ooit. Als je deze wandeling wil doen, is het misschien toen een idee van een auto te huren, of een stuk met de bus te doen.

Uiteindelijk waren we voldoende opgeladen voor een bezoek aan de tempels. Ik wist niet wat te verwachten, want ik had nog nooit zoiets bezocht. We werden eerst binnengelaten in een soort containermuseum met opgravingen en meer uitleg over de tempels en vooral een heel interessant reconstructiefilmpje in 3D.

Hagar Qim en Mnandra zijn eigenlijk twee verschillende tempels op een steenworp van elkaar. Vermoedelijk zijn ze beiden ergens gebouwd rond 3000 V.Chr. Waarom en door welk volk is nog steeds onbekend. De tempelcultuur kende zijn hoogdagen in een ver verleden, maar is heel snel ook weer van de radar verdwenen. Het is gissen waarom. Welke Goden aanbeden deze mensen? Aargh… zoveel vragen en wellicht nooit een antwoord.

Wat we wel weten is dat er een raam in de tempel van Hagar Qim zat waar enkel op de eerste dag van zomer helder licht doorschijnt en een soort stenen altaar daardoor verlicht werd in de verder donkere tempel. Duidelijk een soort ritueel en super vreemd dat ze 3.000 jaar v.C. al zoveel over de stand van de zon wisten.

De tempels zijn goed bewaard gebleven omdat ze door de tijd heen bedolven waren en in de 18de eeuw zijn ze pas ontdekt. Ondertussen worden ze met veel aandacht bewaard voor toekomstige generaties, vandaar het zonnescherm boven de tempels.

Hagar Qim ligt dicht bij de ingang en is de kleinste tempel van de twee. Niet toevallig, of dat denken wij toch, liggen beiden tempels vlak voor het eiland Fifla. Een onbewoond eiland, op wat zeer speciale diersoorten na, dat ons de hele wandeling fascineerde.

Voor Mnandra is het een eind wandelen naar beneden, en dus vooral weer naar boven klimmen achteraf. Er staan chauffeurs met van die karretjes die je voor 1 euro p.p. naar boven willen rijden. Wij hadden die dag al zover gewandeld, dat we dat ook nog wel zouden aankunnen. En het bleek helemaal niet zo steil.

Mnandra is een wat oudere tempel, veel groter en is ook uit een andere soort steen gemaakt. Een meer rode kleisteen.

Beide tempels zijn Unesco beschermd en maken deel uit van de megalithische overblijfselen verspreid over Malta. Zo zouden we later op Gozo nog de Ggantija tempel bezoeken, de oudste resten die werden terug gevonden op de eilandenarchipel. Ik vond deze tempels eigenlijk wel leuker dan Ggantija, dus als je weinig tijd hebt trek dan zeker naar Hagar Qim & Mnandra.

En ja, het zijn eigenlijk maar een hoop stenen. Maar het feit dat die daar doelbewust zo enorm lang geleden zijn gezet om de zon op één dag van het jaar naar binnen te laten vallen… Ik vind dat fascinerend. Want sleur maar met die stenen hé! Maar dat kan aan mijn nerdheid liggen natuurlijk.

Na dit geschiedkundig bezoek hadden we nog één stop: the blue grotto. Dat was maar 2km meer wandelen.

Al van ver zagen we de bootjes liggen. Maar we wilden eerst boven stoppen om een goed zicht op de grot te krijgen.

Eigenlijk zijn het gewone grotten, ware het niet dat er wit zand op de bodem ligt. En als de zon daarop schijnt wordt het water helder blauw. Vandaar Blue Grotto. Je bezoekt deze best in de voormiddag want dan staat de zon op de grote grot en is het effect het grootst (maar ook meer volk). Wij namen het laatste bootje van de dag voor 8 euro p.p. Even zitten! In de kleinere grotten aan de overkant hadden we ook het blauwe effect.

Ik vond het gewoon zalig om op dat bootje te zitten, blauw water of niet. En de grotten op zich zijn ook gewoon mooi om te bezoeken. Mooie afsluiter van een heftige wandeling.

Het tochtje met de boot duurde ongeveer 20 minuten, hierna namen we een rechtstreekse bus naar Valletta. En dan de ferry naar onze B&B. Om doodop neer te ploffen op ons bed. Nadien zouden we nog gaan rondwandelen in The Three Cities, maar dat is voor een volgende keer.

Ik vond dit een enorm boeiende dag, maar ook zwaar met de warmte en het saaie middenstuk. Ik denk dat ik een volgende keer ’s morgens naar The Blue Grotto zou trekken en dan te voet naar de tempels. Heel misschien zou ik met een bus stoppen aan de Dingli kliffen. Maar als ik eerlijk moet zijn weet ik niet of ik dat stuk nog eens zou doen. De kliffen zijn eerder een nice to have dan een must vind ik.

Bezocht jij al eens ooit een tempel of andere heel oude menselijke overblijfselen?

Op mijn reisgidspagina vind je een handig overzicht van alle bestemmingen die ik bezocht en de bijhorende blogposts die ik erover schreef. Zo vertrek je nooit zonder inspiratie op vakantie.