Over het Verhaal van Vlaanderen

Ik dacht hier eigenlijk eerst een nieuwsbrief aan te besteden, maar dat zou te hard breken met het format, dus doe ik het maar hier. Een verhaal over een verhaal.

Even wat context. Wie mij al iets langer volgt weet dat ik gefascineerd ben door geschiedenis, meer bepaald Europese middeleeuwse geschiedenis – als ik daar dan toch echt een term moet opplakken. Een hobby die zich uit in de boeken die ik lees, de series die ik kijk en de content die ik schrijf in mijn In Another Era nieuwsbrief. En geschiedenis kan je, zeker in België, best een nichehobby noemen. Historische romans over de middeleeuwen worden hier niet zo vaak geschreven, laat staan vertaald. Voor kostuumdrama’s is er weinig budget en ingekochte historische series belanden vaak buiten prime time op tv (of helemaal niet).

Tot nu: Het Verhaal van Vlaanderen brengt op zondagavond op één de geschiedenis van Vlaanderen tot leven in een docuserie – laat ons het zo noemen. Hierbij vallen ze terug op het in het buitenland gekende format waarbij documentaires een mix zijn van reenactments, waarbij acteurs scenes naspelen, en experten die daartussen meer uitleg geven. Bij ons doen ze er ook nog gratis en voor niets een presentator à la Tom Waes bij die met zijn rubberen laarzen en plat Antwerps accent in een Limburgs veld staat. Vlaamser kan niet.

Soit. Geschiedenis in prime time. Het moet zowat de eerste keer zijn. En dat alleen al vind ik fantastisch.

En toen was er al die heisa waar ik liever niet verder op inga. Met een diploma Communicatiewetenschappen op zak maak ik mij niet meer druk in journalistiek, media of framing. Er is door de makers inderdaad voor een frame gekozen, dat van het Vlaamse grondgebied. Mits af en toe een oversteek naar Wallonië, wat ik best grappig vind. Het verhaal van België had ook gekund, maar ons landje bestaat nog maar sinds 1831 natuurlijk. En het gaat om een programma van de Vlaamse televisieomroep. Is dat dan nationalistisch? Proberen ze hier een sentiment op te wekken door de selectie van bepaalde gebeurtenissen?

Eigenlijk doen ze niet meer dan ik met mijn nieuwsbrief. Bij elk verhaal dat ik schrijf kies ik een perspectief. Ik beslis over wie of wat ik schrijf en sluit daarbij meteen andere dingen uit. Om het eenvoudiger over te brengen skip ik soms gebeurtenissen, of ik vermeld niet iedere persoon die ermee te maken heeft. Ik kies met andere woorden een frame voor het verhaal dat ik wil vertellen. En daarmee sluit ik altijd andere perspectieven, andere frames, uit.

Dat doet het Verhaal van Vlaanderen ook. En zo gebeurde het dat ik wat teleurgesteld was in de aflevering van de Romeinen. Want er is daar zoveel over te vertellen en natuurlijk moeten de Eburonen aan bod komen, maar die kapen dan heel de aflevering. Zodat zelfs Julius Caesar een voetnoot wordt. Maar hey, ze spraken het al uit als Caesar en niet als Cézar, een mens kan niet alles hebben.

Het maakt mij eigenlijk niet zo uit wat dit programma teweeg brengt. Of dat er nu meer mensen iets gaan opzoeken over wat verteld wordt, of net na het bekijken van de afleveringen er nooit meer aan denken. Misschien zijn er wel die een vlag van de Vlaamse Leeuw te voorschijn toveren om nadien de spreekwoordelijke Bastille te bestormen (spoiler: ain’t gonna happen). Misschien zijn er die nooit meer gaan kijken na aflevering één. Misschien stelt de volgende aflevering mij opnieuw teleur.

Het is eens iets anders in prime time. En als dit ook maar een paar mensen hun verbeelding doet prikkelen of hun interesse wekt, of schoolkinderen helpt bij het studeren van hun geschiedenisboeken is het voor mij allemaal prima.

Dat er mensen zijn die zich kunnen opwinden over nationalistische frames terwijl ze ook gewoon kunnen wegzappen of een goed (geschiedkundig) boek kunnen lezen, begrijp ik dan weer minder. Maar het zal ongetwijfeld aan mij liggen.

P.s. Voor de Nederlanders onder ons: blijkbaar bestaat er ook iets als het Verhaal van Nederland dat een tijdje geleden op tv was? Het gaat om hetzelfde concept.