Close

Ruimte om het niet te weten

Als iemand die nogal eens worstelt met haar controledrang is het niet weten soms een hele opgave. En dan gaat het me niet om de hoofdstad van pakweg Pakistan (Islamabad!) of het aantal exacte poten van een duizendpoot (30 tot 42 gemiddeld!).

We zijn in onze huidige maatschappij zo gewoon om alles correct af te meten en alles onmiddellijk te weten. Ik google hoofdsteden en biologische weetjes in een paar seconden bij elkaar. Via een app check ik realtime hoeveel geld er op mijn bankrekening staat en velen onder ons kunnen elk moment van de dag hun hartslag monitoren via een smartwatch (wie mij goed kent, weet dat ik dat dé horror vind). We tracken onze slaap, onze waterinname, het aantal uren dat we dagelijks op onze smartphone zitten, het aantal boeken dat we jaarlijkse lezen… Cijfers vliegen in het rond.

Daardoor creëren we de illusie dat alles meetbaar en dus per definitie voorspelbaar is. Maar die waterinname, gekke weetjes of boeken zijn maar details. Het echte leven is niet voorspelbaar. We weten niet wat morgen gebeuren zal.

Soms staat de wereld op zijn kop. Soms staat jouw wereld op zijn kop. Soms volstaan cijfers niet langer om het te weten. Soms weten we het niet meer. En die soms is eigenlijk een ‘altijd’.

Eigenlijk weten we alleen zeker dat we het niet weten. Dat controle slechts schijn is. En dus moet er ruimte gemaakt worden om niet te weten. Niet weten is oké. En het duurt soms verdomme lang voor ik mezelf dat weer influister.

Als ik mezelf vergelijk met vijf jaar geleden weet ik dat die controledrang al iets vaker blijft zitten. Ik laat regelmatig ruimte om niet te weten. Om te laten komen wat komt. Ik ben daar al best trots op. Het is interessanter om het pad te bewandelen dan je te blijven afvragen of het de moeite waard zal zijn. Misschien is dit dan toch ouder worden? 🙂

Hoe ga jij om met iets niet weten?

Controledrang in tijden van corona

Jullie lazen het al in mijn alfabet. De C in mijn leven staat voor controle. Maar de grote C in al onze levens tegenwoordig staat voor covid of corona (en dat zal wel nog even zo blijven precies). Die twee C’s samen, dat is geen goed huwelijk. En daar heeft mijn innerlijke controlefreak het best moeilijk mee. Ok neen: heel moeilijk.

Het virus laat zich niet controleren. Je hebt er als maatschappij alleen vat op als we allemaal aan hetzelfde zeel zouden trekken en dan nog doet het virus wat het wil. Als individu heb je er al helemaal niks over te zeggen. Behalve dan door jezelf en de mensen rondom je te beschermen door het volgen van de basisregels.

Maar corona zorgt er momenteel voor dat bepaalde dingen niet altijd kunnen of zomaar vanzelf gaan. Het virus heeft een grotere mate van onvoorspelbaarheid in ons leven binnen gebracht. En laat dat nu net een woord zijn waar ik het ontzettend moeilijk mee heb.

Want ja, ook als controlefreak moet je leren dat je niet alles kan controleren. Dat het leven nu eenmaal vol onverwachte zaken zit. Maar als je iemand bent die wel graag dingen plant of toch graag een gevoel heeft dat het allemaal in orde zal komen, dan snap je wel dat dat nu wat moeilijker gaat. En dat mijn hoofd daar niet zo blij mee.

De enige plek waar ik op dit moment nog over een gevoel van controle kan spreken is mijn werk. Dit najaar is ontzettend druk. Ik zit gemiddeld op 20 projecten tegelijk (en ik overdrijf deze keer eens echt niet). Twee jaar geleden zou ik nu letterlijk verzuipen, maar door de huidige omstandigheden blijf ik redelijk kalm en hou ik mijn hoofd erbij. Het is dan misschien wel veel, maar ik weet hoe ik dingen moet aanpakken. Ik kan de resultaten die we opleveren controleren (niet altijd, maar wel vaak). Kan dingen anders proberen aanpakken. Ik kan mijn agenda en die van colllega’s proberen plannen. Ik kan actie ondernemen wanneer dat nodig is.

Allemaal dingen die privé wat moeilijker liggen en net daardoor komt het er tijdens de werkuren extra uit denk ik. Ik heb het gevoel een gestage marathon aan het lopen te zijn, met de finish in zicht eind december. Is dit allemaal heel gezond? Geen idee. Maar het werk is wel een energiegever op dit moment, net nu er veel andere dingen vooral energie vragen (niet in het minst alle negativiteit die er heerst in de samenleving). Ik zou dat gevoel graag nog eens hebben bij andere dingen. Maar we doen het voorlopig met wat we hebben.

En we proberen de rest wat los te laten. Dit virus is oncontroleerbaar. We weten niet hoe het gaat zijn over enkele maanden. We kunnen alleen maar ons best doen en wat hoop en positiviteit behouden. Mijn innerlijke controlefreak heeft het daar moeilijk mee, maar moeilijk gaat ook zeker?

Ben jij een controlefreak? Heb jij moeite met de huidige onvoorspelbaarheid?

Over perfectionisme, controledrang en loslaten

Over perfectionisme, controledrang en loslaten

Perfectionisme, ik heb er al zo vaak over willen schrijven. Ik had concepten opgeslagen die ik nadien weer verwijderde. Deze week las ik een post over perfectionisme bij Samaja (naar aanleiding van een boek dat nu op het lijstje komt). En toen kwam dit idee weer op te proppen. Perfectionisme is nu eenmaal zo’n groot deel van mezelf…

Maar ook een moeilijk deel omdat ik er nog niet echt de vinger op kan leggen hoe het mijn leven bepaalt en waar mijn perfectionisme start of stopt. Ik krijg er best wel opmerkingen over soms (zeker sinds ik aan het werk ben). “Je kan wel niet goed loslaten hé”, “Je bent weer kritisch aan het doen Annelies”, “Je kan niet over alles controle hebben”.

Ik wil alles goed doen. Ik wil alles te goed doen. Ik leg de lat voor mezelf hoog, op sommige vlakken te hoog. Maar ik ben ervan overtuigd dat ik zonder die hoge lat nu niet stond waar ik sta. Vooral tijdens mijn schoolperiode was, en ook momenteel op werkvlak is goed nooit goed genoeg. Tegelijk kan ik op sommige momenten heel laks zijn in dingen. Persoonlijke self care bijvoorbeeld, of ook met deze blog. Ik steek weliswaar veel tijd en moeite in de content, maar ik heb nog geen eigen domeinnaam, het design is al 2 jaar hetzelfde… Soms neem ik dus wel genoegen met ‘goed genoeg’. Is dat dan perfectionisme?

Ik denk dat ik best perfectionistisch ben, alleen niet op elk vlak. Wat ik echter wel extreem hard ben is een controlefreak. Ik kan dingen niet loslaten, ook al kan ik ze niet controleren. Zolang de controle bij mezelf ligt is er geen probleem. Iets dat ik moet doen is af wanneer ik het wil, een beslissing maken ligt bij mezelf. Als ik met andere woorden een avondje wil luieren in de zetel dan mag ik dat van mezelf. Ik heb geen problemen met een niet perfect moment, als ik het maar zelf kan bepalen.

Om dezelfde reden ben ik ook nooit aangeschoten wanneer ik alcohol drink. Ik weet waar mijn grenzen liggen en stop dan met drinken, want wat zou er gebeuren als ik verder ga? Dan verlies ik controle… En nog om diezelfde reden kan ik immens kwaad zijn op mezelf omdat iets niet lukt, of omdat ik naar mijns inziens heb gefaald. Want ik had in die situatie de controle en heb het dan naar mijn mening niet goed gedaan. Dan kan ik mezelf vervloeken en blijven piekeren over de “Wat als?”.

IMG_0195

Maar er zijn duizenden dingen die buiten mijn controleveld liggen. Een taak waarvoor je input van een collega nodig hebt, een afspraakje dat niet doorgaat omdat een vriendin niet meer kan, file waardoor ik te laat kom en ga zo maar verder. Vaak kan ik dat wel begrijpen en ga ik daar goed mee om, maar niet altijd. En op zo’n moment kan ik het niet loslaten en begint het aan mij te vreten.

En net dan komt mijn perfectionisme boven die de lat even hoog begint te leggen voor anderen dan voor mezelf . En krijg ik het idee ‘wat ik zelf doe, doe ik beter’. Of in het andere extreme ga ik mij rot piekeren of opjagen over zaken waar echt niets aan te doen valt. Hier wordt het gevaarlijk. Je gaat je eigen grenzen te buiten en er loert een burnout om de hoek.

Met andere woorden: ben ik perfectionistisch? Ja, maar dat op zich heb ik dat best wel in de hand. Heb ik last van controledrang? Ja, en dat zorgt ervoor dat ik moeilijk kan loslaten en zaken meezeul in mijn hoofd. Conclusie: het is wanneer mijn perfectionisme en controledrang elkaar vinden dat er problemen ontstaan.

De sleutel? Ik denk dat die ligt bij het loslaten. Dat gaf ik eerder ook al aan. Als ik kan loslaten wat buiten mijn controle ligt, gaat mijn perfectionisme enkel de kop op steken bij zaken die ik kan controleren en daar mag ik op zich mijn best voor doen toch? En ja, af en toe zal ik dan eens heel kwaad worden op mezelf. Maar daar bezorg dan ook enkel mezelf last mee.

Ik weet niet of deze redenering steek houdt. Het is moeilijk om dit allemaal onder woorden te brengen. Misschien gaat het allemaal wel best samen, dat perfectionisme en die controledrang. Maar het is niet slecht om er af en toe bij stil te staan.

Een beetje een warrige post denk ik, moet kunnen af en toe. Bij Samaja bleken er veel perfectionisten onder de bloggers te zitten. Zitten hier ook controlefreaks die zich hierin herkennen? 🙂